میکروارگانیسم هایی که متعلق به بیش از 100 گونه مختلف هستند، در بدن انسان، از جمله پوست، بینی، دهان و دستگاه گوارش یافت می شوند. دستگاه گوارش انسان جاییست که 90% این میکروارگانیسم ها در آن سکونت دارند و به عنوان فلور میکروبی دستگاه گوارش انسان شناخته میشوند. دانشمندان، فلور میکروبی دستگاه گوارش را به عنوان مجموع میکروارگانیسم ها از جمله باکتریها، آرکی باکتریها، قارچ ها و ژن های آنها که در دستگاه گوارش زندگی میکنند تعریف میکنند. حدود 3/1 این میکروارگانیسم ها در اکثر افراد مشابه هستند و 3/2 دیگر مختص همان فرد هستند که پروفایل باکتریایی دستگاه گوارش هر فرد را میسازند و مانند اثر انگشت منحصر بفرد هستند. حتی در دوقلوهای همسان که 100% اطلاعات ژنتیکی مشابه دارند، ترکیب فلور میکروبی دستگاه گوارش یکسان نیست. اگرچه هیچ دو فلور میکروبی ای مشابه نیستند، اما دانشمندان توانسته اند به این نتیجه برسند که فلور میکروبی سالم، شامل تعداد زیاد و متنوعی از میکروارگانیسم هاست. همه چیز به تعادل نسبت باکتریهای خوب (نظیر بیفیدوباکترها و لاکتو باسیل ها) و باکتریهای بد (نظیر کلستریدیوم ها و باکتریوساید ها) مربوطست. . در واقع، هردو عامل تراکم جمعیتی میکروارگانیسم های فلور میکروبی دستگاه گوارش (مجموع کلی سلولها) و تنوع (تعداد گونه های موجود در دستگاه گوارش)، فرایندهای مختلف مرتبط با سلامتی کلی بدن نظیر تغذیه و متابولیسم، سیستم ایمنی، سیستم های مربوط به غدد درون ریز و ...را تحت تاثیر قرار داده و تنظیم میکنند.
بطور جالبی، فلور میکروبی دستگاه گوارش، نه تنها به بیماریهای مرتبط با غذا و مشکلات سیستم گوارشی، نظیر چاقی، سرطان های روده بزرگ، سندروم روده ی تحریک پذیر (IBS)، عدم تحمل غذاها، کمبود ریز مغذی ها، بیماریهای کلیوی و کلسترول و همچنین بیماریهایی که ظاهرا تا همین چندسال قبل هیچ ارتباطی به دستگاه گوارشی نداشتند، نظیر دیابت، بیماریهای ذهنی نظیر اضطراب، افسردگی، نقص ایمنی، بیماریهای پوستی و آلرژیهای غیر غذایی ارتباط دارد.
بطور خلاصه، این گنجینه ی درون بدن انسان، برای سلامتی جسمی و تندرستی ذهنی ضروریست. از یک طرف باعث تنظیم هضم غذا و جذب مواد مغذی میشود و از طرف دیگر پایگاه 70% از فعالیت های سیستم ایمنی ست و فعالیت های مغزی را تنظیم میکند. به این ترتیب، هم فعالیت های مغز را متعادل میکند و هم خط مقدم دفاعی علیه بیماریهاست.
3نیروی متحد برای داشتن فلور میکروبی سالم
ما چطور میتوانیم دستگاه گوارش سالمی داشته باشیم؟ عوامل زیادی نقش مهمی در شکل گیری سلامتی دستگاه گوارش ما ایفا میکنند،از جمله سبک زندگی، ژنتیک افراد و داروها. بعلاوه ما همچنین میتوانیم از طریق غذایی که میخوریم سلامتی مان را تحت تاثیر قرار دهیم. ترکیبات مغذی از جمله پروبیوتیک ها، پربیوتیک ها و پست بیوتیک ها میتوانند از طریق تغذیه و افزایش تنوع و تعداد باکتریهای مفید دستگاه گوارش، نقش فعالی در سلامتی دستگاه گوارش ایفا کنند.
1- پربیوتیک ها
در حالیکه یک رژیم غذایی پرچرب( مثل رژیم های غربی)، اغلب باعث تحریک ساخت ترکیبات پیش ساز التهاب در پروفایل میکروبی دستگاه گوارش میگردند، یک رژیم غذایی سرشار از فیبر مثل رژیم های مدیترانه ای منجر به فلور میکروبی سالم تر و در نتیجه بهبود عملکرد سیستم ایمنی، کاهش ریسک بیماریهای عروقی و بهبود سلامت ذهنی میگردد.
برای دهه ها، دانشمندان ثابت کرده اند که تمام انواع فیبرها برای سلامتی مهم هستند و تامین میزان نیاز روزانه ی تجویز شده (25-30 گرم فیبر در روز) برای سلامتی و تندرستی افراد مهم است. متاسفانه این مورد هدفی ست که اکثر مردم در حال تقلا برای رسیدن به آن هستند. کمبود فیبرها منجر به بیماریهایی مثل افزایش وزن بدن وخطر ابتلا به بیماریهای غیر واگیردار از جمله انواع خاصی از سرطان، دیابت و بیماریهای قلبی عروقی میگردد.
با این حال، تمام فیبرها اثرات مثبت خود را بطریق مشابهی نشان نمی دهند. نوع خاصی از فیبرها که پربیوتیک نامیده میشوند، بطور مستقیم و مثبتی بر فلور میکروبی دستگاه گوارش ما تاثیر میگذارند. فیبرهای پربیوتیک (بویژه انواع تخمیر شده) به طور کاملا گزینش شده توسط میکروارگانیسم های خوب دستگاه گوارش مصرف میشوند که این موضوع به زنده ماندن آنها و همچنین حفظ تعادل میکروارگانیسم های دستگاه گوارش کمک میکند. بطور ساده، فیبرهای پربیوتیک، بعنوان غذای میکروبهای مفید که داخل دستگاه گوارش زندگی میکنند مصرف میشوند و در نتیجه منجر به سلامتی میگردند. لازم به ذکر است که اگرچه تمام فیبرها برای سلامتی ما مفید هستند، همه ی آنها را نمیتوان پربیوتیک نامید. از بین فیبرها، فیبرهای محلول از قبیل اینولین، فروکتواولیگوساکاریدها و گالاکتواولیگوساکاریدها و همچنین بسیاری از ترکیبات غیر فیبری میتوانند اثر پربیوتیکی داشته باشند. برای اغلب مردم، نان غذای غالب حساب میشود که هرروز مصرف میکنند. از نظر تاریخی، نان بویژه انواع مشخصی مثل نان غلات کامل، منبع اصلی فیبر هستند. برای دهه ها ماموریت پوراتوس، افزایش کیفیت ( طعم، بافت و ارزش تغذیه ای) غذایی که ما میخوریم و همچنین کمک به مصرف کنندگان برای داشتن زندگی سالم تر بوده است. بنابراین جای هیچگونه تعجبی نیست که بعنوان بخشی از فعالیت های نوآورانه، ما نانهایی خوشمزه وغنی از فیبر پربیوتیک را طراحی کرده ایم که هم مصرف کنندگان و هم دستگاه گوارش آنها را راضی و خوشحال نگه میدارد !
2- پست بیوتیک ها
پست بیوتیک ها ترکیبی از سلولهای باکتریایی غیر فعال، اجزاء سلولی ( از جمله بتاگلوکانها) و یا ترکیبات تولید شده توسط باکتریهای دستگاه گوارش( از جمله اسیدهای چرب زنجیر کوتاه) هستند. ترکیبات پست بیوتیک برای میزبان مفید هستند و میتوانند وظایف سلامتی بخش زیادی از جمله تنظیم سیستم ایمنی ، اثر ضد التهابی و آنتی اکسیدانی و اثرات ضد فشار خون داشته باشند.
اگر راه حل های متمرکز بر پربیوتیک ها، نمایانگر فعالیت های فعلی پوراتوس برای سلامتی دستگاه گوارش باشند، راه حل های پست بیوتیک، نمایانگر کارهای ما در آینده و موضوع تحقیقات بلند مدت ما هستند.
3- پروبیوتیک ها
استفاده از میکروارگانیسم های مفید زنده" پروبیوتیک ها" موجود، یا اضافه شده به ماست و دیگر فراورده های لبنی تخمیری میتواند باعث اثرات سلامتی بخش در میزبان گردد. علیرغم نقشی که اینها در سلامتی دستگاه گوارش دارند، در مقطع فعلی موضوع هیچیک از تحقیقات پوراتوس نیستند. دلیل این امر بسیار ساده است: از آنجاییکه اغلب محصولات نانوایی و قنادی شرایط دمایی بالایی را به مدت طولانی تحمل میکنند، غیر ممکن است که این میکروارگانیسم ها در محصولات نهایی زنده بمانند.
اگر به محصولات مفید برای سلامتی دستگاه گوارش علاقمند هستید، برای اطلاعات بیشتر، مقاله "گوارش سالم، انسان سالم" را مطالعه نمایید
